Metselwerk erosie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Metselwerk erosie is de aantasting en slijtage van het oppervlak van metselwerk door externe factoren zoals weersinvloeden, chemische reacties of mechanische belasting.
Omschrijving
Erosie van metselwerk treedt op wanneer de buitenste laag van bakstenen en/of voegen geleidelijk slijt of afbreekt. Dit kan veroorzaakt worden door langdurige blootstelling aan weerselementen zoals regen (vooral slagregen) en wind, chemische aantasting door bijvoorbeeld zouten of zuren, of mechanische slijtage zoals bij gevelreiniging of de werking van stuifzand. Erosie kan leiden tot een verlies van massa van het metselwerk en kan het uiterlijk en de duurzaamheid van een gevel aantasten. Het wordt onderscheiden van vervuiling; reiniging is geen oplossing voor verwering door erosie.
Oorzaken van metselwerk erosie
Metselwerk erosie kan diverse oorzaken hebben:
* Weersinvloeden: Langdurige blootstelling aan regen, met name slagregen, en wind kan leiden tot erosie en aantasting. Ook vorstschade kan bijdragen aan het afschilferen van bakstenen, wat een vorm van erosie is.
* Chemische aantasting: Zouten, bijvoorbeeld door strooizout of in de kustgebieden, kunnen schade veroorzaken aan metselwerk, variërend van uitslag tot erosie en scheuren. Ook chemische reacties in de baksteen of mortel zelf, zoals de omzetting van kalk in ongebluste kalk bij brand, kunnen leiden tot afschilfering. Zuren worden over het algemeen ontraden bij gevelreiniging van baksteenmetselwerk, tenzij het specifiek ontwikkelde en geteste producten betreft.
* Mechanische slijtage: Agressieve of onjuiste gevelreiniging, zoals stralen, kan de bakhuid van de steen beschadigen of verwijderen, waardoor de steen sneller verweert en erodeert. Ook de schurende werking van wind en zand kan erosie veroorzaken, met name aan de oppervlakte van het materiaal.
* Vochtproblemen: Doorslaand vocht en optrekkend vocht kunnen leiden tot erosie van metselwerk en pleisterwerk. Langdurige vochtbelasting maakt stenen bros, waardoor ze kunnen schilferen.
* Kwaliteit van materialen en uitvoering: Slechte vulling of menging van mortel kan leiden tot holten in het metselwerk, wat vrij vochttransport bevordert en tot snelle verwering kan leiden. Het gebruik van te harde metsel- of voegspecie in combinatie met zachte stenen kan schade veroorzaken.
Gevolgen van metselwerk erosie
Erosie kan leiden tot het verdwijnen van materiaal van het metselwerk, zichtbaar als reliëf, gaten of geulen. Dit kan de waterdichtheid van de gevel aantasten en verdere vochtindringing bevorderen. In ernstige gevallen kan erosie de stabiliteit van historisch metselwerk beïnvloeden. Eenmaal begonnen, is het proces van afschilfering door langdurige vochtbelasting moeilijk te stoppen en zal het aangetaste gebied in omvang toenemen.
Gebruikte bronnen: